Bel Fıtığı
Bel fıtığı hemen hepimizin korktuğu ve aslında da korkulması gereken bir rahatsızlıktır. Sebebi de şu ki; ciddi bel fıtığının kesin tedavisi yoktur ve şayet kişide bu hastalık ortaya çıkarsa, farklı yöntemlerle rahatsızlık giderilmeye çalışılsa bile az da olsa tüm hayatını etkiler. Haliyle bel fıtığının en iyi tedavi tekniği ondan korunmaktır diyebiliriz. Hemen tüm hastalıklar için bu kural geçerli olsa da, bel fıtığında bu kaide biraz daha ön planda görünüyor. Peki nedir bu bel fıtığı, nedeni nedir, nasıl korunuruz?
Bel Fıtığı Ameliyatsız Tedavi yöntemleri ile ilgili detaylı bilgi için aşağıdaki yazımızı muhakkak okumanızı öneririz:
Bel Fıtığı Nedir ve Nasıl Oluşur?
Allah, bizim omurgamızı, yani sırtımızdaki omurilik şeridini, yüksek hareket kabiliyeti amacıyla yassı yuvarlak 33-34 kemikten meydana gelen ve içersinde kablo gibi damar ve sinirlerin döşeli bulunduğu bir sütun gibi yaratmıştır. Bu 33-34 kemikten orta ve alt bölümdeki 24 kemik arasına esneme kabiliyeti yüksek içi jel gibi sıvıyla dolu ve sıvının etrafını saran zardan meydana gelen diskler yerleştirilmiştir. Bu diskler o yassı kemiklerimizin birbirine sürtmesini engelleyip aşınmaktan korur, daha esnek ve gelişmiş hareket yeteneğine vesile olur. Bu diskler ilk 20 yaşa kadar gayet esnek ve güçlü yapıdadır. Zarın yırtılıp içerisindeki sıvının çıkması -sert travmalar haricinde- pek görülmez. Fakat bilhassa 30’lu yaşlardan itibaren bu disklerin yapısında dejenersayonlar, esnekliğini kaybetmeler ortaya çıkabilir. Genellikle sık sık ağır yük kaldıran insanlarda daha 25 li yaşlardan sonra bile bu disklerin ciddi bozulmaları ortaya çıkabilir. İşte bel fıtığı diye tanımladığımız olay, söz konusu disklerden birinin zarının yırtılıp içersindeki sıvının dışarı doğru dağınık duruma gelmesi ve hemen etrafındaki sinire bası yapmasıdır. Sinire bası yaptığı için şahıs ciddi ve sürekli sırt ağrısı hissedecektir. Hele ki yük kaldırmak bundan sonra imkânsız duruma gelecektir. Eğer aşınma aşağı disklerde ortaya çıktıysa fıtık ağrısı bacaklara kadar inecektir ve daha ciddidir, derhal müdahale gerekir. Özellikle kalçaya ve arkaya doğru vurup aşağı inen ağrı, uyluk iç bölgesinde uyuşma bel fıtığının en önemli belirtilerindendir. Üst bölgelerdeki fıtıklar ise daha çok sırt ve bel ağrısı şeklinde kalacaktır. Boyun fıtığında ise omuz ve kollarda ağrı ve uyuşma gözükebilir.
Fıtığın şiddeti ise klinik yaklaşımı belirleyen ana unsurdur. Özellikle:
- Hayat konforunu çok kötü etkileyen ağrı
- Altına kaçırma, ayağını bileğinden kaldıramama, yürürken ayağının sürünmesi(düşük ayak), sürekli hissizlik gibi sinir disfonksiyonunu gösteren bulgular olması durumunda acil cerrahi müdahale gerekebilir.
Bel Fıtığından Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Omurgamızdaki söz konusu disk bozulmalarının birçok nedeni olabilir. Ama bundan korunmak da büyük ölçüde -Allah’ın izniyle- mümkündür. Disk bozulmalarının ve yırtılmalarının nedeni ani travmalar ve kazalar olabildiği gibi, genellikle sık sık ağır yük kaldırmaya bağlı olarak karşımıza çıkar. Bele ve omurgaya gelen sert darbeler bel fıtığına sebep olabilir. Yine çok ağır bir yükü kaldırırken çok fazla zorlamak bel fıtığına sebep olabilirken, sık sık ağır işte çalışmak da 35 li yaşlardan sonra ciddi disk bozulmalarına bağlı bel fıtığına sebep olabilir. Yani onlarca senede oluşabildiği gibi 5 dakikalık şuursuz bir hareket bile sebep olabilir. Bu yüzden bilhassa yük kaldırırken, belimizin zorlanacağı hemen tüm hareketlerde dikkatli olunmalı, maksimum kaldırdığımız yük sınırları çok iyi çizilmeli, bilhassa kaldırma pozisyonumuza ilgi etmeli, belimizle ve belimizin bir yönünden kaldırmamalı, daha çok dizler kırılıp yük alındıktan sonra dizlerden kalkılmalıdır. Ağır işlerde çalışanlar ise sık sık mola vermeli, yük kaldırış pozisyonuna dikkat etmeli ve tekrar çok fazla ağır yükleri tek başına kaldırmamalıdırlar. Tüm bunlarla beraber sürekli hatalı pozisyonda durma da bel fıtığına sebep olabilir. Sürekli öne ve geriye eğri olarak oturma, bilhassa masa başında çalışanlar boynunu sürekli önde tutmaktan kaçınmalıdır.
Bel Fıtığı Tanı ve Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bel fıtığının tedavisinde hekim teşhisi ve kararı çok önemlidir. Bu noktada hasta ile hekimin etkili iletişimi doğru adım atmakta çok önemlidir. Bununla birlikte söz konusu bir ameliyatın da başarılı olması bireyin tedavisi yönünden çok önemlidir. Eğer yırtık ve bozulma çok fazla değilse, ağrı kesici ilaçlar, fizik tedavi, eksersiz ve hayat biçiminde dikkat edilecek birtakım değişiklikler ile söz konusu yırtık ve bozulma büyük oranda tedavi edilebilir.
Bununla beraber büyük yırtık ve sıvının çok fazla dışarı çıktığı hallerde ise ameliyat gereklidir. Sıvı dışarı çekilecek ve yırtık dikilecektir. Ama ameliyatın ardından yük taşımamaya, duruşa ve dikkatsiz hareket yapmamaya çok dikkat edilmelidir. Ameliyatların başarısı %50 cerrahi müdahaleye %50 ise akabinde hastanın hekiminin tavsiyelerine ve tedavisine uymasına bağlıdır diyebiliriz.
