TANI: Secondary Amenorreha (Amenore) (Adet Görememe)

BELİRTİ: Bilindiği üzere ergenlik çağına girmiş ve henüz menopoza girmemiş kadınlar yani üretken çağdaki kadınlar düzenli olarak adet görmektedirler. Daha önce adet görmüş bir kadının -gebelik ve emzirme dönemleri haricinde- menopoza girmeden 2 aydan uzun süre adet görememesi sekonder amenore olarak tanımlanır. Eğer ergenlik çağında primer amenore(ilk adet görmede gecikme) yaşanmışsa gebelikten sonra sekonder amenore yaşanma olasılığı yüksektir.

MUHTEMEL SEBEPLER:

  • Primer amenore (İlk kez adet görmede gecikme olması, muhtemel bir hormon metabolizmasında bozukluğuna veya yetersizliğine işaret edebilir, bu da ilerleyen yıllarda sekonder amenoreye sebeptir) ,
  • Stres,
  • Psikolojik nedenler(mutsuz ve endişeli cinsel hayat gibi),
  • Çok hızlı kilo kaybı,
  • Çok yoğun egzersiz,
  • Muhtemel bir ovaryum ve yumurtalık kanallarındaki bozukluklar,
  • Gebelik sonrası hormon seviyelerinin eskiye dönmemesi

gibi faktörler bu hastalığa sebep olabilmektedir.

TEŞHİS: Üretken çağınızda 2 ay kadar adet görmemeniz durumunda doktorunuza başvurunuz. Size bazı hormonal testler yapılacaktır ve sorunun sebebi kolaylıkla tespit edilecektir.

TEDAVİ: TEDAVİ İÇİN MUTLAKA DOKTORUNUZA BAŞVURUN!

Sekonder amenorenin en önemli ayırıcı tanısı erken menapozdur. Farklı sebeplerle adet düzensizliği yaşayan ve bazı aylar adet görmeyen kadınlar, eğer bu durumu önemsemez ise bu durum tek başına erken menapozu tetikleyebilir, bir risk faktörüdür. Ayrıca, sekonder amenorenin yani adet görememenin pek çok metabolik ve hormonal sebepleri olabilir. Bu yüzden tanı ve tedavi için muhakkak bir hekime müracaat edilmelidir.

Tedavi şekilleri hastalığın sebebine bağlı olarak çok farklılık gösterebilmektedir. Bununla birlikte adet görememe hastalığının en yaygın sebepleri olarak;

  • Gebelik, stres, aşırı kilo kaybı, psikoljik nedenler gibi sebeplerle hormon seviyelerinin olması gerektiği değerlerde olmaması durumundan kaynaklanır ve bunların pek çoğu östrojen terapisiyle veya bazı hormonların(LH, FSH) seviyesinin arttırılmasıyla tedavi edilebilir.
  • Ender olarak eğer dişi üreme organlarında bir tahrip varsa cerrahi operasyon gerekebilir ama bu çok nadirdir.
  • Aşırı spora bağlı gelişen durumlarda beslenme ve eksersiz düzeninin yeniden ayarlanmasıyla tedavi edilebilir. Bununla birlikte tiroid veya hipofiz bezinden kaynaklanan durumlarda farkı ilaç tedavileri uygulanabilir.